Του Κώστα Ράπτη
Μπορεί κανείς να το αποκαλέσει και coming out της χρονιάς. Η Πιονγκγιάγκ παραδέχθηκε την εμπλοκή στρατευμάτων της στον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας ενώ λίγο μετά και η ρωσική πλευρά,, όχι απλώς αναγνώρισε την βορειοκορεατική συμμετοχή στην ανάκτηση των εδαφών της επαρχίας του Κουρκ αλλά και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της για αυτήν. Τερματίζεται έτσι μια πολύμηνη περίοδος αμφισημίας και ασάφειας από μέρους των εμπλεκομένων.
Υπενθυμίζεται ότι αρχικά η Μόσχα διέψευδε ως fake news τις πληροφορίες περί αποστολής βορειοκορεατικών στρατευμάτων. Ωστόσο, τον Οκτώβριο ο Ρώσος πρόεδρος επέλεξε να δώσει μια αινιγματική απάντηση όταν του τέθηκε ερώτημα σχετικά με δορυφορικές φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν. "Αν υπάρχουν εικόνες, κάτι αποτυπώνουν” είπε ο Πούτιν, για να προσθέσει: "Ξέρουμε ποιος είναι παρών εκεί, από ποιες ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ και σε ποια αποστολή”. Με άλλα λόγια, ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου υπαινίχθηκε ότι η βορειοκορεατική συνδρομή αποτελούσε απάντηση στις στρατιωτικές ενισχύσεις της Δύσης προς το Κίεβο.
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Ιούνιο η Μόσχα και η Πιονγκγιάνγκ υπέγραψαν συμφωνία αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής, ενώ δύο μήνες αργότερα η ουκρανική εισβολή στην επαρχία του Κουρσκ έδωσε την αφορμή υλοποίησής της στα πεδία των μαχών.
"Αυτοί που πολέμησαν για τη δικαιοσύνη είναι όλοι ήρωες και αντιπρόσωποι της τιμής της πατρίδας”, δήλωσε ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν, όπως μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων KCNA τη Δευτέρα, και πρόσθεσε πως μνημείο προς τιμή των "ανδραγαθημάτων τους στη μάχη” θα ανεγερθεί σύντομα στην πρωτεύουσα της χώρας Πιονγκγιάνγκ.
"Οι Κορεάτες φίλοι έδρασαν καθοδηγούμενοι από αισθήματα αλληλεγγύης, δικαιοσύνης και αληθινής συντροφικότητας. Το εκτιμούμε πολύ και είμαστε ειλικρινά ευγνώμονες προσωπικά στον σύντροφο Κιμ Γιονγκ Ουν και στον βορειοκορεατικό λαό”, τόνισε από την πλευρά του ο Πούτιν σε ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε λίγο αργότερα από το Κρεμλίνο. Είχε προηγηθεί το Σάββατο ο αρχηγός του ρωσικού γενικού επιτελείου Βαλέρι Γκεράσιμοφ ο οποίος επιβεβαίωσε για πρώτη φορά την παρουσία στοιχείων του βορειοκορεατικού στρατού στη χώρα του, εξαίροντας τον "ηρωισμό” τους.
Σύμφωνα με τον βουλευτή Λι Σονγκ-κουάν, μέλος της επιτροπής πληροφοριών της νοτιοκορεάτικης Βουλής, "η Βόρεια Κορέα υποστήριξε την ανακατάληψη του Κουρσκ από τη Ρωσία αναπτύσσοντας 18.000 στρατιωτικούς σε δυο φάσεις. Από τον Μάρτιο, όταν ουσιαστικά ανακαταλήφθηκε” η περιφέρεια, "ο αριθμός των συγκρούσεων” στις οποίες συμμετείχαν οι Βορειοκορεάτες "μειώθηκε”, εξήγησε ο Λι. Σε κάθε περίπτωση, εκτίμησε, "η πιθανότητα τρίτης φάσης δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς”, αν και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ότι η Πιονγκγιάνγκ ετοιμάζεται να στείλει και άλλες μονάδες του στρατού της στη Ρωσία.
Ο ίδιος υπολόγισε τις βορειοκορεατικές απώλειες σε 4.700, συμπεριλαμβανομένων περίπου 600 νεκρών.
Το κρίσιμο ερώτημα, πάντως, είναι ποιο μήνυμα επιδιώκουν να αποστείλουν η Μόσχα και η Πιονγκγιανγκ με αυτή τη συνεργασία και για ποιον λόγο αναγνωρίζουν πλέον ό,τι επέμεναν να διαψεύδουν για καιρό.
Ο Κιμ Γιονγκ Ουν είναι βέβαια ο μεγάλος κερδισμένος από αυτή τη σύμπραξη, καθώς αφενός τα στρατεύματά του αποκτούν επιχειρησιακή εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες και αφετέρου η χώρα του αποκτά ένα διπλωματικό στήριγμα που της έλειπε. Και τα δύο αυτά στοιχεία θα πρέπει να αξιολογηθούν στη Σεούλ, η οποία φλέρταρε με την ιδέα της ενεργού στήριξης του Κιέβου, αλλά και στην Ουάσιγκτον, εφόσον ενδεχόμενη επανέναρξη των συνομιλιών της κυβέρνησης Τραμπ με το βορειοκορεατικό καθεστώς θα βρεί το τελευταίο λιγότερο απομονωμένο.
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία υπενθυμίζει ότι αποτελεί και χώρα της Άπω Ανατολής, ικανή να παίζει σε περισσότερα του ενός γεωπολιτικά "ταμπλώ”. Το μήνυμα αυτό αφορά βεβαίως συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή, όπως η Ιαπωνία, με την οποία δεν έχει υπογραφεί συνθήκη ειρήνης μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αφορά όμως και την Κίνα, με την έννοια ότι η Μόσχα δεν αρκείται σε έναν ρόλο "ελλάσονος εταίρου” και αποκλειστικής εξάρτησης από το Πεκίνο.
Αποτελεί ωστόσο μέγα ερώτημα το αν βάσει της συνθήκης αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής θα ήταν η Ρωσία πρόθυμη να εμπλακεί σε στρατιωτικές περιπέτειες στην κορεατική χερσόνησο, πολλώ δε μάλλον να προωθήσει και στον πυρηνικό τομέα, τη συνεργασία της με την Πιονγκγιάνγκ, η οποία παραβιάζει το νομιμοποιημένο πυρηνικό ολιγοπώλιο των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Έτερο ερώτημα αποτελεί το κατά πόσον η ρωσική πλευρά θα ήταν έτοιμη να αξιοποιήσει βορειοκορεατικά στρατεύματα σε τυχόν περαιτέρω προώθησή της στην ουκρανική επικράτεια – όπερ δημιουργεί διαφορετικά σε σχέση με την ρωσική επαρχία του Κουρσκ νομικά δεδομένα και θα έθετε την Πιονγκγιάνγκ επισήμως σε εμπόλεμη κατάσταση με το Κίεβο.
Σε πρώτο πλάνο, πάντως, το μήνυμα του Πούτιν αφορά τους Ευρωπαίους επίδοξους συνεχιστές του ουκρανικού πολέμου: παρά τους δημογραφικούς της περιορισμούς, η Ρωσία αποδεικνύεται ικανή να βρίσκει συμπολεμιστές στο πεδίο των μαχών και μάλιστα προερχόμενους εκτός Ευρώπης και περιβαλλόμενους από μίαν άλω "μυστηρίου”.