Με τα βλέμματα στραμμένα στις συνομιλίες που θα διεξαχθούν σήμερα Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη, σε μια προσπάθεια επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, η Ρωσία, ανακοινώνοντας τη σύνθεση της αντιπροσωπείας της, και αφήνοντας έξω, ουσιαστικά, τον ρώσο ηγέτη, Βλαντίμιρ Πούτιν, φανερώνει πιθανή επιστροφή σε παλαιότερα σχήματα διαπραγματεύσεων.
Στις συνομιλίες, από τη ρωσική πλευρά, θα συμμετέχει ένας σύμβουλος του προέδρου, ένας κορυφαίος διπλωμάτης και ανώτεροι αξιωματούχοι του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών, οι οποίοι συμμετείχαν και στις συνομιλίες του 2022.
Επικεφαλής θα είναι ο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, σύμβουλος του Πούτιν – ο οποίος είχε ηγηθεί της αντιπροσωπείας που διεξήγαγε ανεπιτυχείς ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία το 2022, στους πρώτους μήνες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Θα παραστούν επίσης ο υφυπουργός Εξωτερικών Μιχαήλ Γκαλούζιν, ο υφυπουργός Άμυνας Αλεξάντερ Φόμιν, διπλωμάτες και αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών.
Μετά την ανακοίνωση του Πούτιν ότι δεν θα παραστεί στην Κωνσταντινούπολη, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, δια Αμερικανού αξιωματούχου διεμήνυσε ότι ούτε εκείνος θα μεταβεί στην Τουρκία ώστε να λάβει μέρος στις συνομιλίες.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την αναχώρησή του από τη Σαουδική Αραβία με προορισμό το Κατάρ, δεύτερο σταθμό της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να μεταβεί στην Τουρκία, εφόσον ο Ρώσος πρόεδρος αποφάσιζε να βρεθεί ενώπιος ενωπίω με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σήμερα ο πρόεδρος της Ουκρανίας αναμένεται να συναντηθεί με τον Ταγιπ Ερντογάν, ενώ στην Κωνσταντινούπολη αναμένονται ο απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ και ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο.
Αν και ο Πούτιν δεν είχε επιβεβαιώσει ποτέ ότι θα παραστεί αυτοπροσώπως, η απουσία του Ρώσου και του Αμερικανού προέδρου μειώνει τις προσδοκίες για μια σημαντική πρόοδο στον πόλεμο που ξεκίνησε η Ρωσία τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε προκαλέσει τον Πούτιν να παραστεί στις συνομιλίες "αν δεν φοβάται", σε έναν προφανή διαγωνισμό για να δείξει στον Τραμπ ποιος θέλει περισσότερο την ειρήνη, η Ουκρανία ή η Ρωσία.
Ενώ ο ηγέτης του Κιέβου βρισκόταν καθ' οδόν προς την Τουρκία αργά την Τετάρτη, δήλωσε Ουκρανός αξιωματούχος, είχε πει ότι θα συμμετείχε στις συνομιλίες μόνο αν παρευρισκόταν ο Πούτιν.
Στο νυχτερινό βιντεοσκοπημένο διάγγελμά του την Τετάρτη ο Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία θα αποφασίσει τα βήματά της για τις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Τουρκία μόλις υπάρξει σαφήνεια σχετικά με τη συμμετοχή του Πούτιν. "Οι απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα σχετικά με αυτόν τον πόλεμο - γιατί ξεκίνησε, γιατί συνεχίζεται - όλες αυτές οι απαντήσεις βρίσκονται στη Μόσχα", δήλωσε ο Ζελένσκι. "Το πώς θα τελειώσει ο πόλεμος εξαρτάται από τον κόσμο".
Ο Τραμπ θέλει οι δύο πλευρές να υπογράψουν μια εκεχειρία 30 ημερών για να σταματήσει ο μεγαλύτερος χερσαίος πόλεμος της Ευρώπης από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ένας Ρώσος νομοθέτης δήλωσε την Τετάρτη ότι θα μπορούσαν επίσης να υπάρξουν συζητήσεις για μια τεράστια ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου.
Ο Ζελένσκι υποστηρίζει την άμεση κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες, αλλά ο Πούτιν έχει πει ότι θέλει πρώτα να ξεκινήσουν συνομιλίες στις οποίες θα μπορούσαν να συζητηθούν οι λεπτομέρειες μιας τέτοιας κατάπαυσης του πυρός.
Περισσότερες κυρώσεις στη Ρωσία;
Ο Τραμπ, ο οποίος γίνεται όλο και πιο απογοητευμένος τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία, καθώς προσπαθεί να τις ωθήσει προς μια ειρηνευτική διευθέτηση, δήλωσε ότι "πάντα εξετάζει" το ενδεχόμενο να επιβάλει δευτερεύουσες κυρώσεις στη Μόσχα, αν πιστεύει ότι εμποδίζει τη διαδικασία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν μιλήσει για πιθανές οικονομικές κυρώσεις καθώς και για πιθανές δευτερογενείς κυρώσεις σε αγοραστές ρωσικού πετρελαίου.
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σίμπιχα δήλωσε νωρίς την Πέμπτη ότι συναντήθηκε με τον Ρούμπιο για να μοιραστούν το ειρηνευτικό όραμα του Ζελένσκι και να "συντονίσουν τις θέσεις τους κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης εβδομάδας".
Ο Μεντίνσκι και ο Φόμιν, μέρος της ρωσικής αντιπροσωπείας, συμμετείχαν στην τελευταία σειρά διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου. Στην αντιπροσωπεία της Πέμπτης συμμετείχαν και άλλοι ανώτεροι στρατιωτικοί αξιωματούχοι και αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών.
Άμεσες συνομιλίες μεταξύ διαπραγματευτών από την Ουκρανία και τη Ρωσία πραγματοποιήθηκαν για τελευταία φορά στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 2022, ένα μήνα αφότου ο Πούτιν έστειλε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία σε μια "ειδική στρατιωτική επιχείρηση", όπως την αποκαλεί, για να ξεριζώσει τους νεοναζί.
Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της λένε ότι η εισβολή ήταν μια απρόκλητη, αυτοκρατορικού τύπου αρπαγή γης.
Με τις ρωσικές δυνάμεις να προελαύνουν στην Ουκρανία και να ελέγχουν πλέον περίπου το ένα πέμπτο της χώρας, ο επικεφαλής του Κρεμλίνου έχει προσφέρει ελάχιστες, αν όχι καθόλου, παραχωρήσεις μέχρι στιγμής. Στην πρότασή του το Σαββατοκύριακο, είπε ότι οι συνομιλίες στην Τουρκία θα αποσκοπούσαν σε μια διαρκή ειρήνη.
Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στις συνομιλίες του 2022 και στο αποτυχημένο σχέδιο συμφωνίας.
Σύμφωνα με εκείνη τη συμφωνία, μεταξύ άλλων, η Ουκρανία θα συμφωνούσε σε μόνιμη ουδετερότητα με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και άλλα έθνη όπως η Λευκορωσία, ο Καναδάς, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Πολωνία και η Τουρκία, σύμφωνα με το σχέδιο που είδε το Reuters.
Αλλά αξιωματούχοι στο Κίεβο λένε ότι η συμφωνία για ουκρανική ουδετερότητα είναι μια κόκκινη γραμμή που δεν θα περάσουν.