Την κατάσταση των δικαιωμάτων των γυναικών και κοριτσιών στο Αφγανιστάν περιγράφουν οι δύο τελευταίες εκθέσεις του ΟΗΕ τονίζοντας τη διαρκή και συστηματική καταστολή των θεμελιωδών ελευθεριών.
Η έκθεση του Ειδικού Εισηγητή (A/HRC/59/25) επικεντρώνεται στην πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την προστασία για τις γυναίκες και τα κορίτσια, ενώ οι Τελικές Παρατηρήσεις της Επιτροπής CEDAW (CEDAW/C/AFG/CO/4) επισημαίνουν τις συστημικές παραβιάσεις του Συμφώνου για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών. Και οι δύο εκθέσεις επιβεβαιώνουν ότι η επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία έχει οδηγήσει σε πλήρη ανατροπή της προόδου που είχε σημειωθεί την προηγούμενη εικοσαετία, εγκλωβίζοντας τις γυναίκες σε ένα σύστημα εκτεταμένου αποκλεισμού και καταπίεσης.
Νομικό και θεσμικό πλαίσιο υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν
Μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν το 2021, το νομικό πλαίσιο που παρείχε κάποια προστασία στα δικαιώματα των γυναικών καταργήθηκε ή αποδυναμώθηκε πλήρως. Καταργήθηκε το Σύνταγμα του 2004, και πολλοί νόμοι, όπως αυτός για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, θεωρούνται πλέον ανενεργοί. Οι Ταλιμπάν λειτουργούν με βάση ένα σύνολο διαταγμάτων και εθίμων χωρίς νομική σαφήνεια ή συνέπεια, δημιουργώντας ένα κλίμα αυθαιρεσίας και ανασφάλειας.
Η "Διεύθυνση για την Προώθηση της Αρετής και την Πρόληψη της Κακίας" λειτουργεί ως μηχανισμός επιβολής ηθικών διαταγών, χωρίς λογοδοσία, ελέγχους ή δυνατότητα προσφυγής. Το αποτέλεσμα είναι ένα "δικαστικό" σύστημα όπου άνδρες χωρίς νομική κατάρτιση αποδίδουν "δικαιοσύνη" βάσει αυθαίρετης ερμηνείας της Σαρίας.
