Το αμφιλεγόμενο σχέδιο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να πάρει μερίδιο από τα έσοδα των πωλήσεων τσιπ στην Κίνα προκαλεί ανησυχίες ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα βρει νέους τρόπους για να αρχίσει να χρεώνει τις εταιρείες για μια σειρά επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με άλλες χώρες.
Εμπειρογνώμονες και άτομα που είναι εξοικειωμένα με το θέμα δήλωσαν ότι η αιφνιδιαστική συμφωνία, στην οποία η Nvidia Corp. και η Advanced Micro Devices Inc. συμφώνησαν να καταβάλλουν το 15% των εσόδων τους από τις πωλήσεις τσιπ τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα στις ΗΠΑ, ενδεχομένως ανοίγει τον δρόμο για την είσοδο στην κινεζική αγορά παρά τους αυστηρούς ελέγχους των εξαγωγών, τους δασμούς και άλλα εμπορικά εμπόδια.
Οι ανησυχίες και τα ερωτήματα
Το ερώτημα που πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες είναι αν αξίζει να αναλάβουν τον κίνδυνο. Άτομα που είναι εξοικειωμένα με το θέμα, τα οποία ζήτησαν να μην κατονομαστεθούν καθώς συζητούσαν ιδιωτικές διαβουλεύσεις, δήλωσαν ότι οι εταιρείες προσπαθούν να καταλάβουν τι σημαίνει η εντολή του προέδρου για το μέλλον τους, ειδικά δεδομένης της απρόβλεπτης φύσης των αποφάσεων του Τραμπ.
"Αυτό είναι πραγματικά παράξενο και ασυνήθιστο, και το ανησυχητικό — πέρα από τις μεμονωμένες περιπτώσεις της AMD και της Nvidia — είναι η πιθανότητα αυτό να επεκταθεί", δήλωσε ο Gary Hufbauer, ανώτερος ερευνητής στο Peterson Institute for International Economics, όπως μεταδίδει το Bloomberg. "Σύμφωνα με τον νέο ορισμό, όλα είναι πλέον "εθνική ασφάλεια", πράγμα που σημαίνει ότι όλα υπόκεινται σε άδειες εξαγωγής και στη συνέχεια σου χορηγούν άδεια με βάση τη συμβολή σου", σημείωσε.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι οι εμπορικές υπηρεσίες των ΗΠΑ θα μπορούσαν να αρχίσουν να χρεώνουν τέλη στις εταιρείες κάθε φορά που πραγματοποιείται συνάντηση για να συζητηθούν οι δασμοί, σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με το θέμα και ζήτησαν να μην κατονομαστεθούν καθώς συζητούν ιδιωτικές διαβουλεύσεις. Το Γραφείο Βιομηχανίας και Ασφάλειας του Υπουργείου Εμπορίου, το οποίο εκδίδει άδειες εξαγωγής, δεν κλήθηκε να γνωμοδοτήσει σχετικά με τη συμφωνία για τα έσοδα, σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με το θέμα και ζήτησαν να μην κατονομαστεθούν καθώς συζητούν ιδιωτικές συνομιλίες.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ υπερασπίζονται την ιδέα ως έναν έξυπνο τρόπο για τη δημιουργία εσόδων για την αμερικανική κυβέρνηση και υποδηλώνουν ότι θα επεκταθεί πολύ πέρα από τον τομέα των τσιπ.
"Νομίζω ότι με την πάροδο του χρόνου θα το δούμε και σε άλλους κλάδους", δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ σε συνέντευξή του στο Bloomberg Television την Τετάρτη. "Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή είναι κάτι μοναδικό, αλλά τώρα που έχουμε το μοντέλο και τις δοκιμές beta, γιατί να μην το επεκτείνουμε;", πρόσθεσε.
Ο Μπέσεντ υπερασπίστηκε τη συμφωνία και απέρριψε τυχόν ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια σχετικά με την απόφαση να πωληθεί το τσιπ H20 της Nvidia στην Κίνα — κάτι που είχε απαγορευτεί νωρίτερα λόγω του φόβου ότι θα έδινε ώθηση στην Κίνα στον αγώνα της τεχνητής νοημοσύνης.
"Δεν υπάρχουν ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια εδώ", ανέφερε ο Μπέσεντ και συνέχισε λέγοντας ότι "Δεν θα πουλούσαμε κανένα από τα προηγμένα τσιπ. Έτσι, το H20, δεν ξέρω αν θα λέγατε ότι είναι τέσσερα, πέντε, έξι επίπεδα κάτω από τη στοίβα τσιπ".
Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία υπογραμμίζει τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ έχει προωθήσει τη δημιουργία μιας σειράς νέων πηγών εσόδων, μεταξύ άλλων μέσω της απόκτησης μετοχών εταιρειών ή της επιβολής υψηλότερων τελών για τη διαμονή ή την εργασία στις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο πώλησης της λεγόμενης "χρυσής κάρτας" άδειας διαμονής, κέρδισαν ένα "χρυσό μερίδιο" για να έχουν άμεσο λόγο στις εταιρικές ενέργειες της United States Steel Corp. και εξασφάλισαν επενδυτικές δεσμεύσεις και πιθανή κατανομή εσόδων σε διαπραγματεύσεις για δασμούς σε εθνικό επίπεδο. Αυτό εκτός από το μπαράζ δασμών σε προϊόντα που κατά καιρούς έχουν προκαλέσει τεράστιες αναταράξεις στις παγκόσμιες αγορές.
Το θέμα εξέπληξε ακόμη περισσότερο τους σκληροπυρηνικούς του Κογκρέσου, οι οποίοι δεν εντυπωσιάστηκαν από τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης. Ο βουλευτής John Moolenaar, Ρεπουμπλικάνος από το Μίσιγκαν και πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής της Βουλής των ΗΠΑ για την Κίνα, αμφισβήτησε τη νομική βάση της κίνησης αυτής και υπονόησε ότι παρακάμπτει τους ελέγχους που έχουν θεσπιστεί για τον περιορισμό της πώλησης ευαίσθητης τεχνολογίας σε αντιπάλους των ΗΠΑ.
"Οι έλεγχοι των εξαγωγών αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας για την προστασία της εθνικής μας ασφάλειας και δεν πρέπει να δημιουργήσουμε ένα προηγούμενο που θα ενθαρρύνει την κυβέρνηση να χορηγεί άδειες πώλησης τεχνολογίας στην Κίνα που θα ενισχύσει τις δυνατότητές της στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης", δήλωσε.
Πού θα κατευθύνει τα έσοδα η κυβέρνηση των ΗΠΑ
Αυτό εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με το πού θα κατευθύνει η κυβέρνηση τα έσοδα. Ο Τραμπ έχει σκεφτεί να εκδώσει επιταγές επιστροφής δασμών — αν και δεν έχει ακόμη προχωρήσει σοβαρά στην υλοποίηση της ιδέας — ενώ άλλες φορές έχει δηλώσει ότι τα έσοδα θα διατεθούν για τη μείωση του μεγάλου δημοσιονομικού ελλείμματος.
Η κυβέρνηση είχε συζητήσει τη δημιουργία ενός κρατικού επενδυτικού ταμείου, πριν αναβάλει προς το παρόν τα σχέδια αυτά. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν η κυβέρνηση θα επιδιώξει να αναβιώσει το ταμείο και να διοχετεύσει τα έσοδα εκεί, δήλωσε ένας αξιωματούχος που είναι εξοικειωμένος με τις συζητήσεις.
"Οι σύμβουλοι του Τραμπ υποστηρίζουν ότι αυτά τα μέτρα θα ενισχύσουν την ηγετική θέση της Αμερικής στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, μεγιστοποιώντας την παγκόσμια επιρροή και το μερίδιο αγοράς της", έγραψε ο Χαλ Μπραντς, καθηγητής στο Johns Hopkins School of Advanced International Studies και πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, στο Bloomberg Opinion. "Ωστόσο, είναι επίσης πιθανό να καταστρέψουν το πλεονέκτημα της Αμερικής στον τομέα της καινοτομίας".
