Στις στρατηγικές προτεραιότητες της Αστυνομίας των Ηνωμένων Εθνών (UNPOL) στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις, αναφέρθηκε ο Αναπλ. Γενικός Γραμματέας για τις Ειρηνευτικές Επιχειρήσεις Ζαν-Πιερ Λακρουά μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που συνεδρίασε για το θέμα, τονίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της UNPOL στη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για πολυμερή συνεργασία εν μέσω παγκόσμιων προκλήσεων.
Ο κ. Λακρουά τόνισε ότι η UNPOL, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Action for Peacekeeping Plus (A4P+), εστιάζει στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ εντολών και δυνατοτήτων, δίνοντας έμφαση στην πολιτική στρατηγική ως προϋπόθεση για βιώσιμη ειρήνη. Βελτιώνει τη συνεργασία της με στρατιωτικές δομές, ενισχύει την εκπαίδευση και τη λογοδοσία, ενώ δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια του προσωπικού και τη μηδενική ανοχή στη σεξουαλική εκμετάλλευση.
Παράλληλα, η UNPOL αντιμετωπίζει την παραπληροφόρηση, ενισχύει τη συνεργασία με τις χώρες υποδοχής και προωθεί την ισότητα των φύλων στις ειρηνευτικές αποστολές. Τέλος, αξιοποιεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό για την ενίσχυση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας και τη βελτίωση της διαχείρισης δεδομένων, ενισχύοντας τη συμβολή της στην παγκόσμια ασφάλεια.
Με τη σειρά της η Ανώτερη Αστυνομική Σύμβουλος της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο (UNFICYP) Ξου Μινγκζού παρουσίασε τον ρόλο του Αστυνομικού Σώματος της UNFICYP, τονίζοντας τη μακροχρόνια αποστολή της, που ξεκίνησε το 1964 με το Ψήφισμα 186, με σκοπό την πρόληψη της διακοινοτικής βίας. Η UNPOL, ανέφερε, έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, προσαρμόζοντας στρατηγικές και επιχειρησιακές τακτικές ανάλογα με τις αλλαγές που έχουν προκύψει.
Όπως ανέφερε η κ. Μινγκζού οι βασικές αρμοδιότητες του Αστυνομικού Σώματος της UNFICYP είναι οι παρακάτω:
1. Διαχείριση της Νεκρής Ζώνης & Συμμετοχή Πολιτών
- Η Νεκρή Ζώνη εκτείνεται σε 180 χλμ, αρχικά για να διαχωρίσει τις στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά αργότερα επηρέασε και τις πολιτικές κοινότητες μέχρι το 2003 όπου άνοιξαν τα σημεία διέλευσης.
- Η UNPOL επιβλέπει τις πολιτικές δραστηριότητες, όπως δικοινοτικές εκδηλώσεις, αγροτικές εργασίες, προσκυνήματα, εξασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς του ΟΗΕ.
2. Επέκταση του Ρόλου της UNPOL
- Από το 2003, η UNPOL αποτελείται από 69 αξιωματικούς, με την εντολή της να επεκτείνεται σημαντικά σε τομείς όπως η πρόληψη εγκλήματος, υποστήριξη της επιβολής του νόμου και αστυνομική συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών.
- Οι αστυνομικοί συνεργάζονται με τις τοπικές δυνάμεις ασφαλείας, επιβλέπουν τη διαχείριση των σημείων διέλευσης, εκδίδουν άδειες για πολιτικές δραστηριότητες και διασφαλίζουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
3. Ισότητα των Φύλων στην UNPOL
- Ο ρόλος των γυναικών είναι κρίσιμος στο πλαίσιο της ατζέντας Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια.
- Ο στόχος της ισότητας των φύλων (50-50) μέχρι το 2025 είναι κοντά, με την παρουσία των γυναικών να φτάνει ήδη στο 48%, ξεπερνώντας τον παγκόσμιο στόχο της UNPOL (25%).
4. Τεχνολογία & Αστυνόμευση με Βάση τα Δεδομένα
- Η UNPOL χρησιμοποιεί κάμερες CCTV, κάμερες αυτοκινήτων και γεωχωρικά εργαλεία όπως SAGE και Unite Aware για τη βελτίωση της επίγνωσης της κατάστασης και της στρατηγικής σχεδίασης.
- Συστήματα GPS και ψηφιακούς πίνακες ελέγχου επιτρέπουν αξιολόγηση της απόδοσης και βελτίωση της λογοδοσίας των αστυνομικών.
5. Εγκληματικότητα & Πολιτικά Συμβάντα στη Νεκρή Ζώνη
- Τα περιστατικά εγκλήματος παραμένουν σταθερά, αλλά τα πολιτικά περιστατικά αυξήθηκαν πάνω από 100% το 2024 σε σύγκριση με το 2023 λόγω της αύξησης των πολιτικών δραστηριοτήτων.
- Η UNPOL αντιμετώπισε 333 περιστατικά εγκλήματος και 3.897 πολιτικά συμβάντα το 2024, εφαρμόζοντας περιπολίες και συντονισμό με τις τοπικές αστυνομικές αρχές.
6. Συνεργασία στην Επιβολή του Νόμου & Οικοδόμηση Εμπιστοσύνης
- Μετά την αύξηση των πολιτικών δραστηριοτήτων που επιτρέπονται εντός της νεκρής ζώνης, τα πολιτικά επεισόδια έχουν παρουσιάσει αυξητική τάση τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ οι εγκληματικές δραστηριότητες παρέμειναν σταθερές. Συγκεκριμένα, συγκρίνοντας το 2024 με το 2023, τα πολιτικά περιστατικά αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 100%, ενώ τα περιστατικά εγκλημάτων μειώθηκαν κατά 5,1%, λόγω των αποτελεσματικών μηχανισμών συνεργασίας στις Κοινές Αίθουσες Επαφής στη Λευκωσία και την Πύλα και της αποτελεσματικής επικοινωνίας με τις δύο υπηρεσίες επιβολής του νόμου.
- Πραγματοποιήθηκαν 13 παραδόσεις κρατουμένων συμπεριλαμβανομένων δύο διεθνώς καταζητούμενων υπόπτων για τρομοκρατία και παράνομη διακίνηση όπλων.
7. Διαχείριση Προκλήσεων στην Επιβολή του Νόμου
- Η UNPOL παρείχε 147 συνοδείες στις τοπικές αστυνομικές δυνάμεις στη Νεκρή Ζώνη.
- Παρόλο που η συνεργασία συνεχίζεται, υπήρξαν παραβιάσεις της Νεκρής Ζώνης από τις αστυνομικές δυνάμεις και των δύο πλευρών.
8. Ανθρωπιστική Απόκριση σε Πρόσφυγες και Αιτούντες 'Ασυλο
- Το 2024 η UNPOL αντιμετώπισε τις επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο από την Κυπριακή Δημοκρατία, βοηθώντας 142 άτομα, συμπεριλαμβανομένων 35 παιδιών, που εγκλωβίστηκαν στη Νεκρή Ζώνη.
"Αν και η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν είχε εντολή προστασίας των αμάχων, η αποστολή, προς υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ήταν υποχρεωμένη να ανταποκριθεί στις απωθήσεις αιτούντων άσυλο από την Κυπριακή Δημοκρατία μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου 2024, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την επαναπροώθηση συνολικά 142 ατόμων, εκ των οποίων 35 παιδιά, ηλικίας μόλις εννέα μηνών, να έχουν εγκλωβιστεί στη νεκρή ζώνη, στεγασμένα σε δύο de facto προσωρινά ανθρωπιστικά στρατόπεδα" ανέφερε.
Η UNPOL, ανέφερε η κ. Μινγκζου, αφιέρωσε σημαντικό αριθμό ωρών εργασίας, σε συνεργασία με τον στρατό για να διασφαλίσει την ασφάλεια των αιτούντων άσυλο και να αντιμετωπίσει τις εισβολές της Μονάδας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας στη νεκρή ζώνη.
Ολοκληρώνοντας την ενημέρωση της η κ. Μίνγκζου εξέφρασε την "ευγνωμοσύνη της προς τις 15 χώρες που συμβάλλουν αστυνομικούς στην UNFICYP", καλώντας τις να "διατηρήσουν την υποστήριξή τους σε αυτή την κρίσιμη ειρηνευτική προσπάθεια".
Ο ‘Ελληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σεκέρης εξέφρασε την βαθιά ευγνωμοσύνη της Ελλάδας προς τους αξιωματικούς της UNPOL που υπηρετούν υπό δύσκολες συνθήκες και τίμησε τη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους εν ώρα καθήκοντος και τόνισε τον καθοριστικό ρόλο των ειρηνευτικών αποστολών του ΟΗΕ στη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
O κ. Σέκερης ανέφερε ότι "η ειρηνευτική δράση του ΟΗΕ είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία" και υπογράμμισε την ανάγκη εφαρμογής της Δράσης 21 του Συμφώνου για το Μέλλον, προκειμένου να προσαρμοστούν οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις. Σημείωσε ότι οι ειρηνευτικές αποστολές μπορούν να επιτύχουν μόνο όταν "οι πολιτικές λύσεις επιδιώκονται ενεργά" και όταν υποστηρίζονται από "προβλέψιμη, επαρκή και διαρκή χρηματοδότηση".
Η Ελλάδα υποστηρίζει την ενίσχυση των ειρηνευτικών δυνατοτήτων του ΟΗΕ και στηρίζει πρωτοβουλίες όπως η Δράση για την Ειρήνη (A4P) και το A4P+. Η επικείμενη Υπουργική Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Ειρήνη στο Βερολίνο (13-14 Μαΐου), ανέφερε, θεωρείται ως μια σημαντική ευκαιρία για την προώθηση αυτών των προσπαθειών.
Όσον αφορά τον ρόλο της Αστυνομίας του ΟΗΕ (UNPOL), η Ελλάδα τονίζει την ανάγκη οι χώρες που συμβάλλουν με αστυνομικό προσωπικό να διασφαλίζουν ότι οι αναπτυσσόμενοι αστυνομικοί είναι "κατάλληλα εκπαιδευμένοι, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων προστασίας". Προτείνει, επίσης, την επέκταση της εντολής της UNPOL ώστε να περιλαμβάνει "την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών εγκλημάτων".
Υπογράμμισε τη σημασία της διατήρησης των διακριτών ρόλων μεταξύ της αστυνομίας, του στρατού και των πολιτικών στοιχείων των αποστολών, ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση αρμοδιοτήτων. Επιπλέον, η Ελλάδα αναγνωρίζει τον κρίσιμο ρόλο της UNPOL στην ενίσχυση "των ικανοτήτων της αστυνομίας του κράτους υποδοχής" και στην προώθηση της ισότητας των φύλων στις τοπικές δυνάμεις.
Ο κ. Σέκερης ανέδειξε επίσης το έργο της UNFICYP UNPOL στην Κύπρο, τονίζοντας ότι οι αστυνομικοί πρέπει να διαθέτουν "καλή γνώση των τοπικών συνθηκών" ώστε να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις πολιτικές, πολιτιστικές και ιστορικές ευαισθησίες της περιοχής.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ επανέλαβε ότι ο τελικός στόχος της ειρηνευτικής διαδικασίας του ΟΗΕ είναι η επίτευξη βιώσιμων πολιτικών λύσεων στις συγκρούσεις και τόνισε ότι αυτό απαιτεί ενωμένη πολιτική υποστήριξη από τα κράτη-μέλη και το Συμβούλιο Ασφαλείας και επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Ελλάδος να συνεχίσει να συνεισφέρει στις προσπάθειες της Αστυνομίας των Ηνωμένων Εθνών και να υποστηρίζει τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο.
