Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη
Σαν σιωπηλή ένδειξη μιας βαθύτερης μεταβολής στις παγκόσμιες ισορροπίες, η Hapag-Lloyd ανακοίνωσε πως το 30% των αποστολών της από την Κίνα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει ακυρωθεί. Πίσω από τον αριθμό, δεν κρύβεται μόνο ένας υπολογισμός εμπορικής φύσεως· αναδύεται μια ανασφάλεια, μια ρωγμή στο οικοδόμημα της παγκοσμιοποίησης όπως το γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες.
Από την πλευρά της εταιρείας, η μετατόπιση είναι σαφής: μια "μαζική αύξηση" στη ζήτηση για φορτία από την Ταϊλάνδη, την Καμπότζη και το Βιετνάμ αποτυπώνει τη στροφή των αλυσίδων εφοδιασμού προς νέες, λιγότερο επιβαρυμένες γεωπολιτικά, περιοχές. Οι χώρες αυτές, επωφελούμενες από το γεωοικονομικό κενό που αφήνει η Κίνα, ενισχύουν τη θέση τους ως εναλλακτικοί παραγωγικοί κόμβοι.
Η αλλαγή αυτή δεν είναι ανεξάρτητη από τις πολιτικές αποφάσεις της Ουάσιγκτον. Οι δασμοί 145% που επιβάλλονται σε κινεζικά προϊόντα, αλλά και η αντίστοιχη κινεζική απάντηση, με δασμούς 125% στα αμερικανικά προϊόντα, αναδεικνύουν έναν εμπορικό πόλεμο δίχως διακηρυγμένο τέλος.
Η Hapag-Lloyd, σε μια προσπάθεια προσαρμογής, περιορίζει το μέγεθος των πλοίων στις γραμμές προς τις ΗΠΑ, χωρίς να μειώνει τη συχνότητά τους.
Σε διεθνές επίπεδο, η ανησυχία εντείνεται. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί ότι η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επιβραδυνθεί, καθώς οι προστατευτικές πολιτικές των Ηνωμένων Πολιτειών ασκούν πίεση στις εφοδιαστικές αλυσίδες και αναδιατάσσουν την αρχιτεκτονική του παγκόσμιου εμπορίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, πάντως, εκφράζει αισιοδοξία για την πορεία των συνομιλιών με το Πεκίνο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μια μελλοντική συμφωνία ενδέχεται να μειώσει αισθητά τους δασμούς. Ωστόσο, η ρητορική του παραμένει διττή, με την απόρρητη απειλή ότι, αν δεν επιτευχθεί συμφωνία, "θα διαμορφώσουμε μόνοι μας τη συμφωνία".
Για την ελληνική ναυτιλία, που κατέχει ηγετική θέση στη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως, η κατάσταση συνιστά πρόκληση αλλά και ευκαιρία. Η μετατόπιση της παραγωγικής δραστηριότητας από την Κίνα προς τη ΝΑ Ασία δημιουργεί νέα ρεύματα φορτίου, στα οποία οι ελληνικοί στόλοι μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο.
Ωστόσο, απαιτείται στρατηγική ευελιξία και αυξημένη ετοιμότητα. Οι μεταβολές στις γεωπολιτικές ισορροπίες, οι νέες συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και οι αναδυόμενες προκλήσεις της βιωσιμότητας απαιτούν αναπροσαρμογή στόλων, επενδύσεις σε τεχνολογία και έξυπνη διαχείριση κινδύνου.
Σε έναν κόσμο όπου η γεωγραφία του εμπορίου επαναχαράσσεται εν πλω, οι ελληνικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις καλούνται να πλεύσουν με γνώση, πρόνοια και νηφαλιότητα. Γιατί εκεί που οι δασμοί υψώνονται, οι θάλασσες –αν και αόρατες– παραμένουν πιο ανοιχτές από ποτέ.