Της Ελευθερίας Κούρταλη
Ο γεωπολιτικός κίνδυνος έχει αναδειχθεί ως μια αυξανόμενη ανησυχία για τους επενδυτές τα τελευταία χρόνια, και το 2026 αναμένεται να παραμείνει στην κορυφή των κινδύνων για τις αγορές, όπως προειδοποιούν επενδυτικοί οίκοι, καθώς και θεσμοί όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μάλιστα, η ΕΚΤ θα διεξαγάγει το 2026 ειδικό stress test στις τράπεζες της Ευρωζώνης σχετικά με την ανθεκτικότητά τους στον γεωπολιτικό κίνδυνο. Αυτό αρκεί για να κατανοήσουμε το μέγεθος της ανησυχίας που υπάρχει για το ενδεχόμενο νέων εντάσεων στο γεωπολιτικό μέτωπο.
Από τις ένοπλες συγκρούσεις στην Ανατολική Ευρώπη και τις εντάσεις στη Νότια Σινική Θάλασσα έως τις κυβερνοεπιθέσεις και τις εκστρατείες παραπληροφόρησης, ο κόσμος αντιμετωπίζει μια νέα εποχή αβεβαιότητας, που αναδιαμορφώνει το διεθνές επενδυτικό και επιχειρηματικό τοπίο.
Το 2025 ήταν ένα έτος συνέχισης της τάσης... χάους που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια, με συγκρούσεις και –κατά καιρούς– σύγχυση στη γεωπολιτική αρένα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται προς μια πιθανή κορύφωση το 2026, ενώ η κρίση στη Μέση Ανατολή είχε κλιμακωθεί σε θεαματικές επιθέσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ στο Ιράν, προτού περιέλθει κάποια ηρεμία. Ένας απροσδόκητος πόλεμος στη Βενεζουέλα φαίνεται πιθανός, και ένας οικονομικός πόλεμος συνεχίζεται μεταξύ των υπερδυνάμεων. Όλα αυτά συνεχίζουν να υπενθυμίζουν στον κόσμο την κρισιμότητα της γεωπολιτικής για τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και τους πληθυσμούς. Το 2026 δεν φαίνεται να είναι πιο ήρεμο για τους αναλυτές και τους παρατηρητές των παγκόσμιων εξελίξεων, με τον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων, τις συγκρούσεις και τις προκλήσεις για τις καθιερωμένες παγκόσμιες τάξεις να συνεχίζουν να κυριαρχούν στο γεωπολιτικό τοπίο.
Τι βλέπουν οι μεγάλοι οίκοι
Όπως σημειώνει και η Goldman Sachs, το επενδυτικό τοπίο για το 2026 θα διαμορφωθεί από πολλαπλούς παράγοντες. Οι ενέργειες των κεντρικών τραπεζών, μια νέα εμπορική τάξη, οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι, οι γεωπολιτικές μετατοπίσεις και η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργούν ένα πολύπλοκο –αλλά δυναμικό– επενδυτικό σκηνικό. Όπως τονίζει, παρά τα βήματα που έχουν γίνει προς την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί. Η Ρωσία και η Ουκρανία παραμένουν σε μεγάλη απόσταση όσον αφορά τις βασικές τους απαιτήσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Οι εισβολές μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της Πολωνίας υπογραμμίζουν τον κίνδυνο κλιμάκωσης πέρα από την Ουκρανία. Αν και οι αντιδράσεις των αγορών σε γεωπολιτικά γεγονότα ήταν περιορισμένες το 2025, η προσφορά ενέργειας, η ζήτηση και οι τιμές παραμένουν ευάλωτες στην αστάθεια.