Η επιθετική πολιτική δασμών που προωθεί ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, προκάλεσε μεταβολές στις εμπορικές ροές και στην ανάπτυξη στις μεγάλες οικονομίες πριν ουσιαστικά αρχίσει η εφαρμογή τους, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν τις τελευταίες ημέρες.
Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος σημειώθηκε στις ίδιες τις ΗΠΑ, όπου το ΑΕΠ μειώθηκε το α' τρίμηνο κατά 0,3%, για πρώτη φορά από το 2022 που η αμερικανική οικονομία έβγαινε από την κρίση της πανδημίας. Η μείωση του ΑΕΠ προκάλεσε αίσθηση καθώς η ανάπτυξη στις ΗΠΑ ήταν ιδιαίτερα ισχυρή την προηγούμενη διετία και ανήλθε στο 2,3% το δ' τρίμηνο του 2020, ενώ οι αναλυτές ανέμεναν μία επιβράδυνσή της αλλά σε καμία περίπτωση έναν αρνητικό ρυθμό.
Η αρνητική έκπληξη οφείλεται κυρίως στην εκρηκτική αύξηση των εισαγωγών προϊόντων στις ΗΠΑ κατά 51%, με τις επιχειρήσεις να σπεύδουν να ενισχύσουν τα αποθέματά τους πριν την επιβολή των δασμών για να αποφύγουν τις αυξήσεις τιμών που αναπόφευκτα θα προκαλούσαν αυτοί. Ο αρνητικός αντίκτυπος των εισαγωγών στο ΑΕΠ ήταν της τάξης των πέντε ποσοστιαίων μονάδων, ένα πρωτοφανές μέγεθος για την αμερικανική οικονομία, τουλάχιστον για τις τελευταίες δεκαετίες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η συζήτηση για τους δασμούς ξεκίνησε αμέσως μετά τις 20 Ιανουαρίου, όταν ο Τραμπ ανέλαβε την προεδρία, αλλά τα πρώτα μέτρα που αφορούσαν στις εισαγωγές από τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα επιβλήθηκαν στα τέλη Φεβρουαρίου και τις αρχές Μαρτίου, ενώ οι σαρωτικοί δασμοί ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου, αυξάνοντας τον μέσο δασμολογικό συντελεστή στις ΗΠΑ πάνω από το 20%, το υψηλότερο επίπεδο εδώ και έναν αιώνα.
Ο Τραμπ περιόρισε στη συνέχεια τους δασμούς στο 10%, δίνοντας αναστολή 90 ημερών στην εφαρμογή υψηλότερων συντελεστών που είχαν ανακοινωθεί για μία σειρά χωρών - μεταξύ των οποίων και για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (20%) - ώστε να δοθεί δυνατότητα να υπάρξουν νέες εμπορικές συμφωνίες μέσα από διαπραγματεύσεις. Από τον Μάρτιο και μετά εφαρμόζονται και κλαδικοί δασμοί - στο αλουμίνιο και τον χάλυβα (25%) και στη συνέχεια τα αυτοκίνητα, που αφορούν στις εισαγωγές από όλες τις χώρες.
